Federal Fimcawnnak Le Ralzaam Siang Inn. Ralzam mi hna an umnak ah tuahmi Siang Inn cu Ṭhial Lengmang Mi Fimcawnnak hmun tiah min an pek. Private in atuah mi an um Bantukin; NGOs le Ramdang bawmhnak in a tuah mi zong an um. Buda Phungki hohak nakin tuah mi hi a tam deuh. An Siang Inn tam deuh cu Thailand le Karen Ramri; Karen he a naih nak Thailand ram ah an tuah bik hna.

Thantlang Peng Ralzam Ngakchia hna caah cu bantuk Siang Inn tuah kan duh ahcun: Ramri he aa naih nak khua hna ah (Chinland le Mizoram he) tuah ding asi ve hnga. Karen IDPs le Ralzaam mi hna caah an tuah mi Siang Inn tam deuh cu Buda Phungki nih hoami asi ahcun: Buddhism, Karen caholh le Thai Caholh an cawn piak hna. Mirang ca le Mirang holh hi biatak tein an cawn piak hna. Cawnnak tam deuh cu Karen holh in an Cawnpiak hna. Catang niam deuh cu Karen caholh kha biapi bik ah; Thai caholh kha kheng chap ah an cawn piak hna.

UN, American, Nitlakram hna, Ramdang Agencies (AIDs) hna kha an tawn hna. Bawmhnak an hal hna. An mah nih Cawnpiak tu Saya/ma te Training an pek hna. Cauk le Ballpen zong an bawmh hna. Siang Inn saknak, Ekput, tbk zong an sak piak hna. Sii ai le Ngandamnak lei zong an bawmhchan hna. High School an phan ahcun; Mirang ca le Mirang holh biatak tein an cawn piak hna. Grammar, Writing, Listening le Speaking; 4 skills in an cawn piak hna. An thiam ter fawn hna. 10th pass mi caah Ramdang he an pehtlaih piak hna.

Ramdang ah work permit an pek hna caah; Cheukhat cu rian an ṭuan I thlahlawh ṭha an hmuh. Cheukhat cu Siang Inn an peh. Siang Inn a peh mi caah, Scholarship an pek hna. A cheu cu rianṭuan pah in Siang Inn an kai. High School an I lim in Thailand College le University ah an peh khawh. Thailand cozah nih Recognized le Recommendation an tuah hna. Thailand cozah nih theihpi mi asi.

Kannih CHIN mi Ralzam caah Mizoram Siang Inn ah kan cawn mi hi maw kan in rinh kun lai. IDPs camps le Refugees camps poah ah CHIN Caholh tein cawn mi Siang Inn kan dirh khawh ve hnga maw? International, UN Agencies le Foreign Agencies hna sin in bawmhnak hmuh khawh asi. IDPs Camp umnak Bungkhua, le Thantlang peng IDP camp umnak khua vialte ah; Ralzam ngakchia caah; Sangau, Bualpui, Thingsai, Capi, Ni Aw Tlang, Saiha, Aizawl, Delhi, tbk ah Ṭhial Lengmang Mi Fimcawnnak Siang Inn hi tuah khawh kan si ve.

Bawmhnak phaisa cu phang awk aum lem lo. Ramdang um CHIN MI kan pa le nih an tuaktan te lai. Ramdang nih an interest mi asi. Ramdang bawmhnak in kan tuah khawh ko lai. Kanmah le kan caholh tein kanmah Konglam cawn ding asi caah, Federal in kan kal cia cang. Cawn awk caa le cauk belte kan ngeih rih lo. Lakhruak CHIN cozah serh awk ah ṭuanvo ngeih tu hna daithlang ruang ah le santlai lo ruang ah asi ko.

Pengkip le CDF kip nih CDMers Fimthiamnak lei rianṭuantu hna in Education Board or Education Committee cu dirh colh uh law, anmah nih a hran in cawn awk ca cu tuah / tuak / Lairel chung ko hnaseh. Education lei in Technicians hna le Ramchung Ramleng um Chin Mifimthiam hna he education bu serh ṭi uh. CHIN Caholh, Mirang ca le Mizo holh le Hindi Tlawmpal te (India Cozah nih theih pi awk ah); tbk in Curriculum kan tuah piak uh law ti kan duh ko. Keimah sin ah cun Theory lawng aum.

Technician hna nih zeibantuk kong lam kha, zeitindah kan cawn lai tiah an hngalh cikcek ko, phang duh hlah uh. Curriculum le Ca Uk tuah kan I har rih ahcun, Kawlram nih tuah cia mi; cawn awk ṭha mi vialte kha thimh in CHIN Caholh in cawn ah an ṭha ve ko lo maw. Tukum kan cawn kar ah Technician hna nih Curriculum kan siam piak hna sehlaw, Hmaikum ah adik mi cauk, Caholh le curriculum in cawn hram kan thawk ve lai.

CACC le FBA hi Curriculum ṭuanvo pek ah zeidah an lawh hnga. CCU Le ZTC (Old name) nih ṭuanvo nan kan lak piak khawh lai maw? Rangoon um CHIN Bible College liangluang le Professors hna nih tah, Federal Fimcawnnak curriculum cu nan kan bawmh khawh ko hnga lo maw?

IDP camp le Refugees camps ah aum lo mi Ngakchia hna cu: Mah le khuaram cio ah CDF hohak nak in cacawn asi cang nain Federal Fimcawnning in an kal khawh rih lo. Technicians hna nih an siam mi Curriculum cu Education board nih an fek ter hnu ah; aum ding mi Lakhruak CHIN cozah nih hnatlak pi seh. Mizo le Hindi tlawm pal cawn mi lawng hi IDP le Refugees School caah I dan seh. Adang cu Aalawh dih ko lai.

Federal kan duh kan ti ko ahcun; CNF le CDF lawng rinh ding an si ti lo. Mah le Pahrang cio in, mah le khap tawk tein teirial le thluak chuak cio kan herh ngai ngai. CDF cu Strategic Planning a ngeihtu an si, Technician an si lo caah Curriculum siam ding tiang cu an ti khawh lai lo. An ti khawh fawn lai lo. Cantang kai ternak le Camipuai kong cu Education Board le Technician hna Khuakhan Lairel ning in si ko seh. Kan zapi tein kan ṭuan ṭi thiam tu aherh I a biapi. A buin rianṭuan thiamnak zong kan cawn a herh ngai lai. Mah lung le fimthiamnak lawng I rinh lo ding.

Kachin miphun cu LAIZA cozah nih a luan cia kum 20 lio ah Federal Education System kha an rak thawk pi cang hna. College le University tiang an ngeih cang. Institute hmanh an ngeih cang. Ramdang he an I pehtlaih I Ramdang ah KIO nih Siang Inn kai ter mi Mifimthiam relcawk an chuak siam cang. Kachin cu CHIN naupa asi. Kan nau pa nih an kan tei tuk cang. Kannih CHIN mi cu Sangar Upa le Lubo Upa lawng kan si cang ko hme hi.

Karen zong an tuahnak a hlan tuk cang. Chiangmai le AIT ah Technology le IT a cawn I a fimthiam mi thah cawk lo an si cang. Federal Uknak kan thawk khawh rih lo nain Federal Fimcawnnak kan thawk khawh hi Pathian Thlawchuah asi. Hi can ṭha hi kan tlolh sual ahcun, bialo le bialopi ah kan I chuak lai. LAIMI KANCEM ko.

Thailand ramri ah KNU le Karen miphun nih an tuah mi IDP le Refugees School vialte hi 63 hrawng an si. Tang 12 tiang an Cawnpiak hna. Karen Caholh, Thai le Mirang caa an cawn. Cucun Ramdang nih Dotlami fimthiamnak ah an cohlan hna. CDMer Saya /ma te 32 nih ca an chimh hna. Crd. Saya H. Rung Kaw.